Metoda użyta do badań: hodowlana (podłoże niechromogenne)- PB/MB/28 *
*dokładny numer metody umieszony jest w zakresie akredytacji, który można znaleźć pod linkiem podanym poniżej
Laboratorium wykonujące: Eurofins Polska Sp. z o.o.
Badania objęte zakresem akredytacji Nr AB 1334 dostępnym na stronie https://www.pca.gov.pl/akredytowane-podmioty/akredytacje-aktywne/laboratoria-badawcze/AB%201334,podmiot.html
Czas realizacji: 9 dni roboczych
Kontrola mikrobiologiczna powietrza jest kluczowa w branżach wymagających wysokich standardów higieny, takich jak przemysł spożywczy, farmaceutyczny czy medyczny. Badanie drożdży i pleśni w powietrzu pozwala ocenić poziom zanieczyszczenia mikrobiologicznego i identyfikować potencjalne zagrożenia dla bezpieczeństwa produkcji.
Jedną z najskuteczniejszych metod oceny czystości mikrobiologicznej powietrza jest metoda hodowlana z użyciem próbnika (PB/MB/28), która umożliwia ilościowe oznaczenie drożdży i pleśni na podłożach mikrobiologicznych.
Dlaczego badanie drożdży i pleśni w powietrzu jest istotne?
Zarodniki pleśni i komórki drożdży mogą przenosić się w powietrzu, osadzać na powierzchniach roboczych, surowcach i produktach gotowych, co prowadzi do:
- Skrócenia trwałości produktów – drożdże i pleśnie mogą powodować psucie się żywności, zmianę smaku, zapachu i tekstury,
- Ryzyka mykotoksykoz – niektóre gatunki pleśni (Aspergillus, Penicillium, Fusarium) produkują mykotoksyny, które są toksyczne dla ludzi i zwierząt,
- Zanieczyszczenia środowiska produkcyjnego – niekontrolowany rozwój mikroorganizmów w powietrzu może wpływać na jakość procesów technologicznych i stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa sanitarnego,
- Potencjalnych problemów zdrowotnych – wysoka liczba zarodników pleśni w powietrzu może prowadzić do reakcji alergicznych i problemów oddechowych u pracowników.
Źródła drożdży i pleśni w powietrzu
Drożdże i pleśnie mogą przedostawać się do powietrza z różnych źródeł, w tym:
✔ Surowców organicznych – np. mąki, owoców, warzyw,
✔ Niewystarczająco oczyszczonej wentylacji – systemy klimatyzacyjne i wentylacyjne mogą rozprzestrzeniać mikroorganizmy,
✔ Powierzchni roboczych i sprzętu – niedostateczna higiena w zakładach produkcyjnych,
✔ Wilgotnych i ciepłych środowisk – sprzyjających namnażaniu grzybów i drożdży.
Metoda hodowlana z użyciem próbnika – jak działa?
Metoda PB/MB/28 wykorzystuje próbniki powietrza, które zasysają określoną objętość powietrza i osadzają mikroorganizmy na odpowiednich podłożach mikrobiologicznych.
- Zasada działania – próbnik pobiera powietrze przez specjalne filtry lub płytki z podłożem hodowlanym, na których osadzają się mikroorganizmy,
- Hodowla mikroorganizmów – próbki inkubowane są w warunkach sprzyjających wzrostowi drożdży i pleśni,
- Zliczanie kolonii (jtk/m³) – po określonym czasie wzrostu analizuje się liczbę wyrosłych kolonii, co pozwala określić stopień zanieczyszczenia powietrza.
Dzięki tej metodzie można nie tylko wykryć obecność drożdży i pleśni, ale także ocenić ich stężenie w powietrzu, co jest kluczowe dla wdrażania skutecznych działań prewencyjnych.
Normy i wymagania dotyczące czystości mikrobiologicznej powietrza
W zależności od branży i specyfiki obiektu, dopuszczalne wartości drożdży i pleśni w powietrzu są regulowane przez:
- Normy ISO, w tym PN-EN 17141, dotyczące kontroli mikrobiologicznej powietrza,
- Wymagania HACCP, GMP, IFS, BRC – stosowane w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym,
- Wytyczne sanitarno-higieniczne określające maksymalny poziom mikroorganizmów w powietrzu pomieszczeń produkcyjnych.
Przykładowe limity zanieczyszczeń mikrobiologicznych powietrza:
✔ <10³ jtk/m³ – dla pomieszczeń produkcji żywności o podwyższonych wymaganiach sanitarnych,
✔ <10² jtk/m³ – dla sterylnych środowisk farmaceutycznych,
✔ Brak widocznych kolonii pleśni – w pomieszczeniach wysokiej czystości mikrobiologicznej.
Jak ograniczyć zanieczyszczenie powietrza drożdżami i pleśniami?
Aby zmniejszyć ryzyko zanieczyszczenia powietrza drożdżami i pleśniami, warto stosować:
✔ Regularne kontrole mikrobiologiczne powietrza – monitorowanie poziomu mikroorganizmów pozwala wykryć problemy na wczesnym etapie,
✔ Odpowiednie systemy wentylacyjne i filtracyjne – utrzymanie czystości w systemach HVAC ogranicza rozprzestrzenianie się zarodników,
✔ Optymalizację wilgotności i temperatury – redukcja wilgoci w pomieszczeniach minimalizuje ryzyko wzrostu pleśni,
✔ Skuteczną dezynfekcję powierzchni i sprzętu – eliminacja źródeł wtórnego skażenia,
✔ Prawidłową higienę personelu – odpowiednie procedury mycia i dezynfekcji rąk oraz odzieży ochronnej.
Podsumowanie
Badanie drożdży i pleśni w powietrzu metodą hodowlaną z użyciem próbnika to skuteczny sposób na ocenę jakości mikrobiologicznej powietrza w pomieszczeniach produkcyjnych, magazynach i laboratoriach. Regularny monitoring pozwala identyfikować źródła zanieczyszczeń, minimalizować ryzyko mikrobiologiczne i zapewnić zgodność z normami sanitarnymi.
➡ Zadbaj o czystość mikrobiologiczną powietrza i eliminuj potencjalne zagrożenia na wczesnym etapie!
Certyfikowane laboratoria
